Sandviç Ekmeği

Ekmek arası yiyecekler günümüzün koşuşturmalı yaşantısında çok revaçta. Hamburger, dürüm, döner, tost , sandiviç tarzı yiyecekler, açlığı çabucak geçirip uzun süreli tok tuttuğu için kabul görüyor ama " fast food "türü beslenmeyi oluşturdukları için tartışma konusu. İçine konan malzeme bir yana sadece hamburger ve sandiviç ekmeğinin malzemelerine bakarsanız yumuşaklığı, dayanıklılığı , hatta rengi için fazlaca yağ(margarin) ve katkı maddesi taşıdığını görürsünüz. Kahvaltı ve bazen dışarıda yemek için küçük sandiviç ekmekleri pişiriyorum. İçeriği de genelde peynir ağırlıklı oluyor.

Kendim için hazırladığım kahvaltı.
Sandviç ekmeği arasında vazgeçemediğim kiraz domatesler, beyaz peynir, bol maydanoz ve yanında portakal suyu.Sandviç ekmeği , mayalı hamurdan ve üzeri kekikli.
Mayalı Sandviç ekmeği tarifi:

• 20 gr kadar yaş maya
• 1 bardak ılık su (mayayı ıslatmak için)
• 1 çay kaşığı şeker , biraz tuz
• 1 yemek kaşığı zeytinyağı
• 1 tane yumurta
• 3 çay bardağı süt
• aldığı kadar un( büyük oranda tam buğday unu+ kepekli un + beyaz un)

Yapılışı:
Mayayı ılık suda şeker ve tuz ekleyerek köpük köpük olana kadar bekletin. Sonrasında, yağ , yumurta ve sütle karıştırıp unu eklemeye başlayın. Yumuşak ele nispeten yapışan bir hamur elde edince un eklemeyi bırakın. Hamuru on dakika dinlendirdikten sonra tekrar yoğurup gerekirse un eklemesi yapın. Ilık bir yerde en az 1 saat mayalandırın . Mayalandırdıktan sonra gazını alıp, 10 cm lik yuvarlaklar halinde tepsiye dizin .isterseniz üzerine yumurta akı sürüp kekik yada dilediğiniz malzemeyi serpebilirsiniz. 30 C lik fırında tekrar mayalandırın.200 C pişirin.


Yağlı Sandviç Ekmeği
Çocuklar için hazırladığım ara öğün tabağı sandviç ekmeği arasında rendelenmiş kaşar peyniri ve zeytin parçaları ,yanında 1 bardak doğal üzüm suyu. Ekmeğin tarifi " Nimet Geldi Ekine " kitabından. Tarif şöyle:

• 1 kilo un( 200gr beyaz un+kepekli ve tam buğday ununu karıştırdım)
• 450 gr soğuk su (buzdolabında soğutulmuş kullandım)
• 60 gr esmer şeker
• 15 gr tuz
• 100 gr yağ(margarin olarak verilmiş ama 3/4 bardak zeytinyağı kullandım)
• 1 paket kabartma tozu

Tüm malzemeleri karıştırıp hamur haline getirin .Unu yavaş yavaş eklerseniz iyi olur. Un fazla gelirse biraz su ilave edebilirsiniz. 5 cm çapında yuvarlaklar hazırlayıp 250 C pişirin.

Ekmek ve...

Sofrada zaafım zeytinyağına batırılmış ekmek parçalarını atıştırmak. Genellikle haftasonu kahvaltılarımın vazgeçilmez ikilisi ekmek ve zeytinyağı.Zeytinyağını biber, kekik , nane veya biraz limon suyu ile çeşniliyorum. Ekmek ise mutlaka kendi yaptığım çavdar veya yulaf ekmeği olacak. İyi pişmiş çavdar ekmeğiyle lezzet katlanıyor.
Çavdar ekmeği besleyici, lezzetli ve ekmek reyonundaki en pahalı ekmek. Buna karşılık kayınpederimin anlattığına göre 50 yıl önce köyde çavdar ekmeği yemek 'ayıp ' sayılırmış. Çavdar insan yiyeceği değil hayvan yemi olarak bilinirmiş .


Ekmeğin Sırrı

İyi ekmek pişirmek için işe un seçiminden başlamak gerekiyor.Buğdayda bulunan protein, buğdayın yetişme şartları, cinsi vb. sebeplerden farklı farklı.Ekmek yapımında yüksek proteinli buğdaydan çekilen sert un kullanılmalı. Çavdar unu düşük proteinli olduğundan tek başına kullanıldığında kabarmaz, bu nedenle yüksek proteinli unla karıştırmak gerekir.
Ekmek unu % 11-13 protein
Çok amaçlı un %10-12 protein
Kek unu % 7-9 protein
Kurabiye unu %9-10 protein
içermeli.Market incelemesinde gördüğüm kadarıyla raflardaki unların protein değerleri % 9-10,5 arasında değişiyor.Genelde markalar çok amaçlı un üretmekte. Tamamen % 7 protein içeren tam buğday ununu kullanarak yaptığım kek ise yüz güldürdü.
İyi ekmeğin ikinci sırrı mayalanması. Maya tek hücreli bir canlıdır, ekmek hamurundaki nişasta ve şekeri yiyerek beslenir. Köpüklenen ve kabaran maya alkol ve karbondioksit üretir.Bu ekmeğin kabarmasını ve tatlanmasını sağlar. Ben yaş maya kullanıyorum. Nohut mayasını da Sibel' den öğrenmiştik ama her zaman yapmak mümkün olmuyor. Ekmek hamurunun daha çabuk mayalanması için 20-30 C gerekmektedir.
Üçüncü sır pişirilme aşaması, ekmek yüksek ısıda pişirildiğinde daha gevrek, düşük ısıda yavaş yavaş pişirildiğinde daha yumuşak ince kabuklu olur.Ekmek kabuğu kalın olmasın ,çıtır çıtır olsun isterseniz pişirme sırasında fırına küçük bir kapla su koyun. Ekmeği dinlendirirken üzerine nemli bez örtün.
Çavdar Ekmeğim
10 gr yaş maya , esmer şeker , tuz, 1/2 bardak ılık su, 2 bardak süt, 1 yemek kaşığı zeytinyağı, 3 su bardağı çavdar unu+tam buğday unu+buğday unu
Mayayı ılık suda ezip, şeker ve tuz ile birlikte köpük olana kadar bekletin. Sütü karıştırıp , unu ekleyin. 10 dakika mayalandırıp tekrar yoğurun.Düzgün ve elastik bir hamur elde ettikten sonra hamuru 20 C ye ayarladığınız fırın içerisinde 1,5 saat kadar mayalandırın. İki kat olan hamurun gazını alıp, unlanmış tezgahta yoğurarak, şekil verin.Fırına koyup tekrar mayalandırın Yeterince kabaran hamuru , içine bir miktar su koyduğunuz kapla birlikte 200 C de pişirin.
Ekmek sırlarınızı paylaşırsanız sevinirim:)
Ekmek konusunda ziyaret edilebilecek güzel ve faydalı bir blog var : Ekmek kokusu

Kaynaklar:

• Aliye Hanım 'ın paylaşımları
• Nimet Geldi Ekine , Artun Ünsal
• Ruki .org
• Zeytinyağlık: Pabetland

İki Gül

YE-7 etkinliği için yapabildiklerim, hasta çocukları sevindirmek için koşuşturma içerisinde ortaya çıkan Fıstıklı Kalp Pasta ve Limonlu Dilimler .


Kalp kalıpta pandispanya ile krema , fıstık ve hindistan cevizinden oluşan pasta, şu soğuk ve hastalığın kol gezdiği günlerde kızlarıma pek sevimli geldi.Özellikle üzerindeki iki kırmızı gül...


Limoni tatlardan hoşlananlara tavsiye edebileceğim dilimler, limon deyince akla gelen ekşi tada sahip değil. Aksine oldukça değişik kendine özgü bir tatlı...
Malzemeler

1. 1+ 1/4 su bardağı un
2. 1 su bardağı esmer şeker
3. 1/3 su bardağı zeytinyağı
4. 2 yumurta
5. 1/4 su bardağı limon suyu
6. 2 çay kaşığı limon kabuğu rendesi
7. üzerini süslemek içi pudra şekeri

Yapılışı

• 1 bardak un ile 1/4 bardak şekeri karıştırın.
• Yağı ekleyin. hamuru toparlayıp 20 cm lik kare tepsiye yayın.Bastırarak düzeltin.
• Bu hamuru 15 dakika kadar açık kahverengi olana dek 180 C de pişirn.
• Diğer tarafta, yumurtaları , limon suyunu, limon kabuğu rendesini, artan 1/4 su bardağı unu 3/4 su bardağı şekeri karıştırın ve pişen hamurun üzerine yayın tekrar fırına koyup 15 dakika kadar pişirin, üzerini yakmayın.
  
• Soğuduktan sonra pudra şekeri ile süsleyip baklava dilimi şeklinde keserek servis yapın.

5 Kitap 5 Yorum

Sevgili Tijen' in "Her güne Bir Yemek" kitabı biz bayanları önemli bir sorundan kurtaracak nitelikte: Bugün ne pişireceğim? Sorusu neredeyse hergün kendime sorduğum bir sorudur, özellikle sıkışık anlarda cevabını bulmakta zorluk çektiğim.Kitapta mevsime uygun malzemelerle yapılan , sağlıklı yemek tarifleri sayesinde bir yıl boyunca hergün ne pişireceğimiz belirlenmiş durumda.Üstelik her tarifin kenarına iliştirilmiş anekdotlarla yatmadan önce de başucunuzdan ayırmayacağınız bir yemek kitabı...
Bradley Ailesi'nin " Gelecek Yiyeceklerde " adlı kitabından sonra yayımladığı " Bradley Mutfağı" tamamen sağlıklı ve az kalorili yemek tarifleri içeren bir kitap. Yaşanmış küçük hikayelerle kitap daha zevkli bir hal almış. Bradley Ailesi 'nin her iki kitabı da arada bir bakıp kendimize çeki düzen vermek açısından el altında bulunmalı. Yalnız Anthony Bradley 'in "Türkler tatlıya çok düşkün şişmanlığın nedeni bu , Avrupalı genelde sütlü tatlılar yer ve daha sağlıklı beslenir" anlamına gelen cümleleri beni biraz düşündürdü. Obezlik batıya özgü ve yüzlerce pasta , kek, şeker tarifini yine Avrupa 'da buluyoruz.Ve Türk mutfağında zeytinyağlı , sebze ve bakliyat biraradayken , bizde olmayan yalnızca bilinçsizlik gibi geliyor.
Diyetisyen Aysun- Murat Gökçen 'in yazdığı " Beyaz Diyet" kitabında ilgimi çeken iki başlık Prof. Dr. Ayşe Baysal 'ın ' insanlar 50 yıl sonra zayıflama diyeti uygulayacaklar mı?' yazısıyla , 'Ne kadar iyi besleniyorsunuz ' başlıklı anket. Bunun dışında beyaz diyet zayıflama programı da kitapta yer alıyor. Diyetisyenlerin meslek hatıraları da kitabı okunur kılıyor.
Sempatik aşçımız Oktay Usta 'nın "Mutfak Sırları" kitabında " mutfakta çareler tükenmez" lafını gerçek kılan yüzlerce püf noktası ve önemli ayrıntı var. Bunun dışında benim en çok ' Yemek Tabirleri ' bölümü ilgimi çekti.Mutfak rafında , tarif defterinden sonra yer alması gereken bir kitap.
Suzanne Swan Türkiye'yi karış karış gezerek peynir kültürümüzü araştırıp fotoğraflamış.'Türkiye 'nin Peynir Hazineleri 'kitabı baskı ve fotoğraf kalitesi açısından dört dörtlük bir kitap. Kitabın başında Türkiye 'ye özgü 160 çeşit peynirden söz ediliyor.Bu peynirlerden yaklaşık 85 adeti fotoğraflanıp araştırılmış.Ve hatta Swan tarafından tadına bakılıp , lezzeti hakkında bilgi verilmiş. Peynir severler ve mutfakta macera arayanlar için bulunmaz bir kitap. Peynir Hazineleri , Süt Uyuyunca (Artun Ünsal)' nın yanında yerini almalı .